Ned, 22. Okt. 2023.
U Najrobiju, Keniji gdje glavno sjedište Programa Ujedinjenih naroda za okoliš (UNEP) održan je 25. sastanak Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela Konvencije o biološkoj raznolikosti (15th meeting of Scientific Body on Scientific, Technical and Technological Advice – SBSTTA25) i nastavak drugog dijela 15. Konferencije Konvencije o biološkoj raznolikosti ujedinjenih nacija (15th meeting of Conference of Parties) u periodu od 15. do 20. oktobra 2023. godine.
Dana 19. oktobra 2023. godine zemlje članice su zaključile 15. sastanak Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela Konvencije o biološkoj raznolikosti Ujedinjenih naroda i složile se sa usvojenim preporukama u oblasti invazivnih vrsta, zaštite biljaka, održivog korištenja divljih vrsta, biodiverziteta i klimatskih promjena i drugih elemenata koji tehnički podržavaju uspostavljanje ambicioznog Kunming-Montreal Globalnog okvira za biodiverzitet. Jedna od najvažnijih tačaka su pregovori o Okviru za monitoring koji uključuje indikatore za praćenja implementacije Kunming-Montreal Globalnog okvira za biodiverzitet.
Delegaciju Bosne i Hercegovine su činile: prof. dr. Senka Barudanović, redovni profesor Univerziteta u Sarajevu – Prirodno-matematički fakultet, koja je NFP a za SBSTTA i gđica. Adla Kahrić, asistent NFP Konvencije biološke raznolikosti Ujedinjenih naroda u Bosni i Hercegovine ispred Federalnog ministarstva okoliša i turizma.
Nakon što je ambiciozni Kunming-Montreal Globalni okvir za biodiverzitet usvojen na drugom dijelu Konferencije Konvencije o biološkoj raznolikost Ujedinjenih naroda (COP15) u decembru 2023. godine u Montrealu, zemlje članice su obavezale da će raditi na implementaciji navedenog okvira te čuvati, štiti i održivo upravljati svim ekosistemima koji su definisani ciljevima u okviru Kunming-Montreal Globalnog okvira za biodiverzitet (4 dugoročna cilja do 2050. godine i 23 globalna cilja za period do 2030.)
U cilju uspješnije implementacije Kunming-Montreal Globalnog okvira za biodiverzitet, na 25. sastanku Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela Konvencije o biološkoj raznolikosti Ujedinjenih naroda su doneseni sljedeći zaključci:
- Zemlje članice Konvencije su prepoznale važnost monitoringa i unaprijeđenja nacionalnog monitoring sistema u cilju boljeg planiranja i implementacije usvojenog Kunming Montreal Globalnog okvira za biodiverzitet.
- Vlade su podržale neophodnost naučnih i tehničkih podataka u cilju efikasnijeg praćenja globalnog izvještavanja.
- Vlade su podržale korištenje Globalne strategije za zaštitu biljaka koja će se koristiti kroz implementaciju ciljeva Kunming-Montreal Globalnog okvira za biodiverzitet
- Vlade su podržale „Tematsku procjenu o invazivnim vrstama i njihovoj kontroli: Sažetak za donosioce odluka i ključne poruke“ koje su donesene od strane Međuvladine naučno-političke platforme za biodiverzitet i ekosistemske servise (Intergovermental Science-Policy for Biodiveristy and Ecosystem Services – IPBES). Zemlje su utvrđivale plan rada za ekspertnu grupu na pripremi sljedećeg serije Globalnog pregleda biodiverziteta.
- Vlade su zatražile da Sekretarijat nastavi sa radom i uspostavi dalje analize o održivom upravljanju divljih vrsta te uključi i nedostatke dosadašnjih analiza, kako bi se identifikovala područja koja nisu adekvatno pokrivena sa trenutno dostupnim regulativama. U okviru istog, potrebno je uzeti u razmatranje i elemente koji su identifikovani u okviru IPBES Procjene i izvještaja o održivom korištenju divljih vrsta.
- Vlade su zatražile od Sekretarijata da poduzme dalje preglede i analize postojećih programa rada unutar Konvencije i njihovom odnosu prema novom Kunming-Montreal Globalnom okviru za biodiverzitet.
- Vlade podržavaju šesti izvještaj procjene Međuvladinog panela o klimatskim promjenama (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC). Također, vlade su izrazile zabrinutost za urgentne situacije i negativan uticaj klimatskih promjena na biodiverzitet.
Detaljnije informacije sa svim dostupnim dokumentima navedenog sastanka se mogu pronaći na oficijelno stranici Konvencije o biološkoj raznolikosti Ujedinjenih naroda (https://www.cbd.int/conferences/nairobi-2023/sbstta-25/documents)
Nakon završenog 25. sastanak Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela, nastavljena je 15. Konferencija Konvencije o biološkoj raznolikosti ujedinjenih naroda. U okviru iste, birani su predstavnici za biro Konferencije, biro Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela te presjedavajućeg za Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela i Tijelo za implementaciju.
Prof. dr. Senka Barudanović je izabrana za presjedavajuću Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela. U okviru mandata prof. dr. Barudanović će raditi na organizaciji SBSTTA26, različitim tačkama dnevnog reda i organizaciji uloge članova biroa u cilju postizanja održivih preporuka za naredni COP16. Prof. dr. Barudanović je svojim dosadašnjim višegodišnjim radom doprinijela djelovanju ciljeva Konvencije o biološkoj raznolikosti Ujedinjenih naroda u Bosni i Hercegovini te vrlo uspješno predstavljala Bosnu i Hercegovinu u svim aktivnostima Konvencije, obuhvatajući i njene dosadašnje pozicije u svojstvu presjedavajuće Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela, kao i člana biroa Konferencije Konvencije o biološkoj raznolikosti i Savjetodavnog naučno-tehničko-tehnološkog tijela. Dalji napori idu u pravcu implementacije Konvencije u BiH kroz identifikaciju ciljeva za biodiverzitet koji su relevantni u našoj zemlji zahvaljujući uspostavljenoj Nacionalnoj procjeni ekosistema koje je prof. Barudanović kordinirala uz zajednički rad sa 100 naučnih radnika iz BiH koji su analizirali mnoge aspekte prirode na način da jasno određuju smjer budućih akcija.