Sri, 11. Okt. 2023.
Druga regionalna konferencija u okviru projekta “Integralno upravljanje otpadom i sprečavanje morskog otpada na Zapadnom Balkanu MLP II”, zaštita naših mora: unapređenje regionalne saradnje.
U okviru projekta “Integralno upravljanje otpadom i sprečavanje morskog otpada na Zapadnom Balkanu MLP II”, zaštita naših mora: unapređenje regionalne saradnje, održana je druga regionalna konferencija u periodu od 05.10.2023. godine do 06.10.2023. godine u Baru, Crna Gora.
Na drugoj regionalnoj konferenciji u okvru projekta „Integralno upravljanje otpadom i sprečavanje morskog otpada na Zapadnom Balkanu MLP II” učešće su uzeli predstavnici nadležnih institucija za okoliš Albanije, Crne Gore, Kosova i Bosne i Hercegovine (Federalno ministarstvo okoliša i turizma, Ministarstvo prostornog planiranja, građevinarstva i ekologije Republike Srpske (RS), Fond za zaštitu okoliša FBiH, Fond za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost RS, Privredna/Gospodarska komora FBIH, Privredna Komora RS i Grad Konjic).
Ispred Federalnog ministarstva okoliša i turizma učešće je uzeo Admir Karović, stručni savjetnik za prekogranični promet otpada u sektoru za upravljanje otpadom i MLP focal point.
Projekat finansiran od strane Ministarstva za ekonomsku saradnju i razvoj Savezne Republike Njemačke (BMZ) u iznosu od 3.000.000,00 EUR u periodu od 2022.-2025. godina. Implementira Njemačka razvojna organizacije GIZ - Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH).
Kroz navedeni projekat i regionalnu konferenciju je konstatovano da kontekst zagađenja kopnenih voda i Jadranskog mora je ozbiljan regionalni izazov za zemlje Zapadnog Balkana i za zemlje EU koje se graniče sa Jadranskim morem. Sve veće količine otpada u rijekama ugrožavaju privredne aktivnosti kao što su turizam i ribolov i ugrožavaju zdravlje i život ljudi širom regiona. Do 90% morskog otpada u Jadranskom moru je plastika. Rješavanje ovih izazova kroz regionalni pristup nudi jedinstvene mogućnosti.
Uvođenje cirkularne ekonomije u zemljama Zapadnog Balkana može značajno smanjiti i spriječiti otpad u moru. Pristup Program MLP podržava svoje partnere da poboljšaju implementaciju koordinisanih strategija i pristupa za smanjenje morskog otpada. U tom cilju, program promoviše procese koordinacije između vladinih i nevladinih aktera na regionalnom, nacionalnom i lokalnom nivou. Sve četiri partnerske zemlje (Bosna i Hercegovina, Albanija, Crna Gora i Kosovo) su se obavezale na Zelenu agendu EU za Zapadni Balkan. Oni su potpisali Sofijsku deklaraciju, kojom se evropski zeleni dogovor proširuje na Zapadni Balkan. Program također doprinosi ciljevima održivog razvoja, a glavna područja intervencije su:
- Uspostavljanje regionalne razmjene za zajedničko sprječavanje ispuštanja plastičnog otpada u Jadransko more.
- Jačanje kapaciteta nacionalnih aktera za implementaciju zakonodavstva za smanjenje plastičnog otpada u svakoj zemlji i olakšavanje razmjene o uspješnim mjerama.
- Podržavanje procesa zasnovanih na konceptima cirkularne ekonomije i proširene odgovornosti proizvođača (EPR).
- Savjetovanje o primjeni metode Dijagram toka otpada (WFD) za poboljšanje baze podataka o curenju plastike, također u skladu sa međunarodnim obavezama.
- Podizanje svijesti, npr. kroz koncept „Zona niske plastike“ i aktivnosti na društvenim mrežama.
Učesnicima druge regionalne konferencije su prezentovani rezultati dobiveni kroz „Dijagram toka otpada-Waste Flow Diagram“ za opštine: Kruja, Bar, Prizren i Grad Konjic. Takođe, predstavnici nadležnih institucija su razmjenili iskustva, znanje i dobre prakse u upravljanju otpadom sa posebnim naglaskom na plastični otpad i informacioni sistem u upravljanju otpadom. Utvrđeni su i naredni koraci u okviru projekata koji se prvenstveno ogledaju u izradi nacrta akcionih planova u okviru borbe protiv plastičnih proizvoda za jednokratnu upotrebu (SUPP), te ostalim dostupnim mogućnostima finasiranja.